Żakardowe wzory w Muzeum Lniarstwa


Żakardowe wzory w Muzeum Lniarstwa

Kontynuując lniarskie tradycje miasta Żyrardowa, Muzeum Lniarstwa podjęło się bardzo trudnego zadania, mianowicie przeniesienia do placówki parku maszynowego po nieistniejącej już dziś ostatniej fabryce żakardów w Polsce. Dzięki pozyskanemu dofinansowaniu ze środków ministerialnych, już niebawem w przestrzeni muzealnej powstanie nowa wystawa dedykowana oddziałowi Tkalni Żakardowej żyrardowskich Zakładów Lniarskich.

Budowa nowej ekspozycji to dla nas ogromne wyzwanie – historyczne i logistyczne. Projekt „Żakardowe tkaniny” zakłada przeniesienie m.in. 16 szt. krosien żakardowych oraz kilku wielkogabarytowych maszyn towarzyszących, które jeszcze w ubiegłym roku służyły do produkcji lnianych tkanin żakardowych. Głównym celem niniejszego projektu jest zachowanie pamięci i uchronienie przed zniszczeniem zabytkowych maszyn będących symbolem włókienniczego Żyrardowa.

Nowa wystawa będzie unikalnym na skale świata obrazem niestosowanych już nigdzie rozwiązań technologicznych. Prezentowane na niej krosna to urządzenia z mechanicznymi maszynkami żakardowymi, umożliwiającymi tworzenie złożonych, wielobarwnych wzorów na tkaninie. Dziś papierowe perforowane wzornice zastąpiły komputery, które odpowiadają za prawidłowy odczyt wzoru w krośnie.

Przeniesienie maszyn wiąże się nie tylko z ogromnymi kosztami, ale przede wszystkim precyzyjną logistyką działania. Proces ten wymaga zachowania odpowiednich procedur demontażu i montażu maszyn w hali wystawowej, tak by nie uszkodzić już i tak zniszczonych maszyn. W realizacji niniejszego zadania pomagają dawni pracownicy fabryki żakardów, których wiedza jest dziś dla nas niezbędna! Prawidłowe utrzymanie stanu technicznego krosien pozwoli na ich uruchomienie w przyszłości.

Wszystkie eksponaty prezentowane na wystawie to oryginalne maszyny po zlikwidowanej w 2019 roku fabryce „Lniane Tkaniny Żakardowe”, będącej najdłużej funkcjonującym kontynuatorem lniarskich tradycji miasta Żyrardowa. Po upadku produkcji, władze miasta wykupiły park maszynowy, przeznaczając go na ubogacenie ekspozycji naszego muzeum.

Ogromnie cieszy fakt, że projekt „Żakardowe wzory – wystawa dedykowana procesowi produkcji tkanin żakardowych w Zakładach Lniarskich w Żyrardowie” znalazł się na wysokim 19. miejscu spośród ponad 250 złożonych wniosków, w ramach Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspierającego działania muzealne. Dofinansowanie w wysokości 180 tys. zł. Jest już piątym dofinansowaniem z rzędu, które Muzeum Lniarstwa otrzymało ze środków ministerialnych.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 o grach hazardowych.